مدلسازی دینامیکی زمان اجرای پروژهها و کشف عوامل موثر بر تاخیرها با رویکرد پویایی شناسی سیستم (مطالعه موردی)

پروژه یک سیستم هدف-محور پویا است که با عوامل مختلفی در تعامل است. سازمان¬های مختلف با انبوهی از پروژه¬ها در زمینه¬های تحقیقاتی، ساخت، توسعه محصول و ... فعالیّت¬های خود را پیش می¬برند. پروژه¬های بزرگ اغلب با مشکلاتی مانند افزایش هزینه¬ها، تاخیرها، تغییر محدوده و کاهش کیفیت مواجه می¬شوند. این در حالیست که ابزارهای و تکنیک¬های مدیریت و کنترل پروژه، در دهه¬های اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته¬است. ماهیت پویا و همواره در معرض تغییر پروژه همراه با اثرپذیری از عوامل و فاکتورهای مختلف، انگیزه استفاده از رویکرد پویایی¬شناسی سیستم در حوزه کنترل و مدیریت پروژه است. این پژوهش، ضمن بیان ناکارآمدی¬های رویکردهای کلاسیک در مدیریت و کنترل پروژه، بر وجود نگاه سیستمی در این حوزه تاکید می¬ورزد. در این تحقیق، عوامل موثر بر پیشرفت پروژه¬ها در دو سطح خرد و کلان، شناسایی و تحلیل شده¬اند. ابتدا ساختار کلان سازمان در طی 12 سال گذشته با تمرکز بر بخش¬های مرتبط به مساله تحقیق هدف مدل-سازی قرار گرفته¬است. سپس با استفاده از شناختی که از این مدل حاصل شد و همچنین تعیین پارامترها و متغیرها اثرگذار بر روند انجام پروژه¬ها، مطالعه موردی یک پروژه و تحلیل تاخیرهای آن در سطح خرد در دستور کار قرار گرفت. ابزار مدل¬سازی در هر دو سطح، رویکرد پویایی¬شناسی سیستم است. با توجه به ماهیت تعاملی این رویکرد، مصاحبه¬های فردی و گروهی در تمامی مراحل تحقیق، با مدیران ارشد سازمان صورت گرفت. بنابر نتایج مدل¬سازی¬های انجام¬شده می¬توان گفت، سازمان مورد نظر از حجم بالای تعداد پروژه¬های در حال انجام رنج می¬برد. با توجه به ماهیت تحقیقاتی پروژه¬های سازمان، با افزایش تعداد پروژه¬ها و تخصیص افراد به چند پروژه، تمرکز افراد کاهش می¬یابد و این سبب کاهش در نرخ انجام کار و افزایش خطاها می¬شود. با توجه به مکانیزم¬های شناسایی¬شده و نتایج شبیه¬سازی می¬توان از مدل¬های مستخرج این تحقیق، بعنوان الگویی بومی¬سازی¬شده برای برنامه¬ریزی پروژه¬ها(قبل از پروژه) و تحلیل و یادگیری از پروژه¬ها(بعد از انجام پروژه) بهره گرفت.